Libido cinsel aktivite isteğini tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Düşük libidolu insanların cinsel aktiviteye karşı istekleri azdır. Libido kaybı erkek ve kadınlarda aile hayatını etkileyen ortak sorunlardandır. Libido eksikliği bir cinsel fonksiyon bozukluğudur, yani bir hastalıktır, utanılacak bir durum değildir. Bu hastaların tıbbi destek almaları aile hayatları için yapacakları en doğru adımdır.
Yorgunluk, stres, depresyon, aile sorunları, kronik hastalıklar, uykusuzluk, bazı ilaçlar (antidepresanlar, bazı prostat ilaçları), obezite libido değişikliklerine özellikle de libidoda düşmeye sebep olur. Bu hastaların ya yaşam biçimlerini değiştirmesi ya da tıbbi destek alabilecekleri bir üroloji uzmanına müracaat etmeleri gerekir.
Erkeklerde ve kadınlarda libidoyu sağlayan hormonun androjen hormonları (testosteron) olduğu kabul edilir. Ancak her libidosu düşük hastaya dışarıdan testosteron hormonu vermekle libido artırılamaz. Testosteron seviyeleri hastada düşük ise testosteron replasman tedavisi ile dışarıdan testosteron vermek libidoyu artırır. Kanda testosteron seviyesi erkeklerde desilitre başına 300 ng/dl nanogram üzerinde olmalıdır. Testosteron seviyesi yaşlanma ile azalır, ancak beklenenden çok daha fazla testosteron düzeyinin azalması libidonun düşmesine sebep olur.
Erkeklerde yaşın ilerlemesi ile beraber ortaya çıkan hareketsizlik, kan yağları yüksekliği, obezite, diyabet, tansiyon, kalp hastalığı ve bu hastalıklar sebebi ile alınan ilaçlar libido azalmasına sebep olabilir. Dolayısıyla yaşın ilerlemesi ile beraber vücut sağlığının korunması libidonun da devamlılığını sağlar. Uzun süreden beri libido azalması aslında altta yatan bir sağlık probleminin göstergesi olabilir.
Cinsel ilişki sırasında ağrı hissedilmesi, bilinç altında kişiyi rahatsız eden bir sorunun olması, ilişkiye girilecek evde çocukların ya da büyük ebeveynlerin bulunması, diyabet hastalığı, ilişki esnasında sertleşme sorunu yaşama endişesinin olması, uyaran eksikliği, kötü koku libidoyu negatif etkileyen durumlardandır.
İnsülin direncini artıran sebepler de testosteron üretiminin azalmasına ve sonuçta libodo eksikliğine sebep olmaktadır.
Libidoyu artırmak için sigarayı bırakmak, günlük düzenli yürüyüş ve egzersizler, yeteri kadar uyku, doğal beslenme, kilo vermek, stresli ortam ve durumlardan uzak durmak, kendinize zaman ayırmak, tatil yapmak gereklidir.
Afrodizyak besinlerin tüketilmesi de libidonun artmasına yardımcı olur. Çilek, Muz, kereviz, çiğ fındık, kabak çekirdeği, çiğ badem, sarımsak, kırmızıbiber, karanfil tarçın kimyon gibi baharatlar, ginseng, keçi boynuzu, maydanoz, zencefil, istiridye, karides, kalamar gibi deniz ürünleri, bal, çikolata, incir libidoyu artıran afrodizyak besinlerdendir.
Düşük libido altta yatan rahatsızlığın tedavisi ile düzelir. Eğer düşük libido altta yatan sağlık sorunlarına bağlı ise hastanın kullandığı ilaçların tekrar gözden geçirilmesi gerekir. Libidonun yüksek tutulması için sağlıklı yaşam tarzının benimsenmesi, yeterli uyku, stresten uzak durmak, egzersiz yapmak ve sağlıklı beslenmek gerekir. Libido eksikliği çeken hastaların tıbbi destek almaları gerektiğinde üroloji uzmanına müracaat etmeleri gerekir.
Prof. Dr. Mete Kilciler
Üroloji Uzmanı